1- Veba Hastalığı ve
Ne Olduğu ile ilgili Hususlar
1. Muaz
- - (-)
19745- Ebu Kılibe
bildiriyor: Şam'da veba baş gösterince Amr b. el-As: "Bu bir azaptır!
Bundan dolayı kaçıp dağlara ve vadilere sığının!" dedi. Ancak Muiz, Amr'ın
bu söylediklerine inanmayıp: "Aksine bu şehit olmaya vesiledir! Bir
rahmetttir ve Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in bu yöndeki duasının bir
sonucudur!" karşılığını verdi ve: "Allahım! Muiz'a ve ailesine bu
rahmetinden nasibini ver" diye dua etti. Ben Muiz'ın veba konusunda
şehitlik ve rahmet demesini anladım, ama Nebiinizin (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) duasının sonucu olduğu sözüyle ne kastettiğini anlamadım.
Daha sonra bana
bildirdiğine göre bir gece Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namaz
kılarken duasında üç defa: ''0 zaman ya hum ma ya da veba olsun!'' buyurdu.
Sabah olduğunda ailesinden biri: "Ey Allah'ın Resulü! Dün gece bir dua
ettiğini işittim" dedi. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Sen de
işittin mi?'' diye sorunca: "Evet" karşılığını verdi. Bunun üzerine
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: ''Rabbimden Ümmetimi
kıtlıkla helak etmemesini istedim. Yine kendilerinden olmayan ve kanlarını
helal sayan bir düşmanı onlara musallat etmemesini istedim. Her ikisini de
kabul etti. Yine onları fırkalara ayırmamasını ve birbirlerine düşürmemesini
istedim. Ancak bunu kabul etmedi. Bunun üzerine üç defa: "o zaman onlara
ya humma ya da veba gönder'' dedim.''
[Sahih]
Diğer tahric: Tirmizi,
fiten 4/472 (2176, "hasen sahih") ve Beyhakl, siyer (9/181) rivayet
ettiler.
2. Şurahbil b. Hasene
- - (-)
19746 (1)- Abdurrahman
b. Ganın der ki: Şam'da veba baş gösterince Amr b. el-As insanlara bir hutbe
verdi. Hutbesinde: "Bu, bir pisliktir! Bundan dolayı kaçıp dağlara ve
vadilere sığının!" dedi. Şurahbil b. Hasene, Amr'ın bu sözlerinden
haberdar olunca öfke içinde, giysisini yerde sürüyerek, ayakkabıları da elinde
geldi ve şöyle dedi: "Ben de Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in
yanında bulundum. Amr evindeki merkepten daha şaşkın biridir. Söylediğinin
aksine veba Rabbinizden bir rahmet, Nebiinizin (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
duası ve sizden önceki salih kişilerin ölüm şeklidir."
[Sahih]
Diğer tahric: Taberani,
el-Mu'cemu'l-kebir'de (7209) ve Hakim (3/276) rivayet ettiler.
19747 (2)- Şurahbil b.
Şufa der ki: Şam'da veba baş gösterince Amr b. el-As: "Bu, bir pisliktir!
Dağılıp kaçın!" dedi. Şurahbil b. Hasene, Amr'ın bu sözlerinden haberdar
olunca: "Ben de Resulullah"ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yanında
bulundum. Amr evindeki deveden daha şaşkın biridir. Söylediğinin aksine veba
Nebiinizin (Sallallahu aleyhi ve Sellem) duası, Rabbinizden bir rahmet ve
sizden önceki salih kişilerin ölüm şeklidir. Dağılmayın, bir araya
toplanın"
karşılığını verdi. Amr b. el-As, Şuralıbn'in bu sözlerini duyunca:
"Doğru
söylüyor" dedi.
[Sahih]
19748 (3)- şuralıbn b.
Şufa der ki: Şam'da veba baş gösterince Amr b. el-As: "Bu, bir pisliktir!
Dağılıp kaçın!" dedi. şuralıbn b. Hasene buna: "Ben de Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in yanında bulundum. Amr evindeki deveden daha
şaşkın biridir. Söylediğinin aksine veba Rabbinizden bir ralımet, Nebi'nizin
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) duası ve sizden önceki salih kişilerin ölüm şeklidir.
Dağılmayın, bir araya toplanın" karşılığını verdi. Amr b. el-As,
Şuralıbn'in bu sözlerini duyunca: "Doğru söylüyor" dedi.
[Sahih]
19749 (4)- Ebu Munib
bildiriyor: Amr b. el-As vebanın baş gösterdiği zamanlarda insanlara verdiği
son hutbesinde: "Veba sel gibi kötü bir şeydir, ondan uzak duran kurtulur.
Ateş gibi kötü bir şeydir, ondan uzak duran kurtulur. Yerinde kalana ise eziyet
verip yakar" dedi. şuralıbn b. Hasene ise buna: "Aksine veba
Rabbinizden bir rahmet, Nebi'nizin {Sallallahu aleyhi ve Sellem) duası ve
sizden önceki salih kişilerin ölüm şeklidir" karşılığını verdi.
[Sahih]
3. Ebu Ubeyde b.
el-Cerrah
- - (-)
19750- Şehr b. Havşeb
el-Eş'ari, Avamas vebasına şahit olan üvey babasından bildiriyor: Veba salgını
her tarafa yayılınca Ebu Ubeyde b. el-Cerrah insanlara bir hutbe verdi.
Hutbesinde: "Ey insanlar! Bu salgın Rabbinizden bir rahmet, Nebiinizin
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) duası ve sizden önceki salih kişilerin ölüm
şeklidir. Ebu Ubeyde olarak da Allah'tan bu salgından nasibimi bana vermesini
diliyorum" dedi. Bu hastalığa yakalanıp vefat edince insanların başına
Muaz b. Cebel geçti. O da insanlara bir hutbe verdi. Hutbesinde: "Ey
insanlar! Bu salgın Rabbinizden bir rahmet, Nebiinizin (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) duası ve sizden önceki salih kişilerin ölüm şeklidir. Allah'tan Muaz
ailesine bu salgından nasibini bana vermesini diliyorum" dedi.
Oğlu Abdurrahman b. Muaz
vebaya yakalanıp öldü. Kendisinin de buna yakalanması için dua edince veba
avucundan başladı. Avucunun içine bakıp elinin arka tarafını öptüğünü ve:
"Seni dünyalık hiçbir şeyle değiştirmek istemem" dediğini gördüm.
Muaz da ölünce
insanların başına Amr b. el-As geçti. O da bizlere bir hutbe verdi. Hutbesinde:
"Ey insanlar! Bu salgın bir yere düştüğü zaman ateş gibi her yeri sarar.
Bundan dolayı dağlara doğru kaçın" dedi. Ebu Vasile el-Hüzell ona:
"Vallahi yalan söylüyorsun! Ben de Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'in yanında bulundum. Sen ise benim merkepten daha şaşkın birisin!"
karşılığını verince, Amr: "Vallahi sözlerine herhangi bir karşılık
vermeyeceğim ve bu salgının içinde de durmayacağım" dedi. Amr bölgeden
çıkınca diğer insanlar da değişik yerlere gittiler. Sonrasında Allah bu
hastalığı bölgeden uzaklaştırdı. Amr'ın bu konuda dedikleri Ömer b. elHattab'a
ulaşınca Vallahi rahatsız olmadı.
[Zayıf]
Abdullah b. Ahmed b.
Hanbel der ki: "Ravi Eban b. Salih, Ebu Abdirrahman Müşküdane'nin
dedesidir."
Diğer tahric: Taberı,
Tarih'te (4/201, 202) ve Heysemi, Mecmau'z-Zevaid'de (3/316) zikretmişlerdir.